Irak Parlamentosu, dün gece sabaha kadar süren oturumda tartışmalara neden olan ‘İl Genel Seçim’ yasa tasarısını onaylanarak yasalaştırdı. Yasaya nazaran Irak tekrar seçim bölgeleri sisteminden, ‘kapalı liste ve tek seçim bölgesi’ sistemine geri dönüyor.
Rûdaw’ın aktardığıan nazaran, uzun müddettir protestolara neden olan Irak seçim yasası Irak Parlamentosu’nda 189 parlamenterin iştirakiyle sabaha karşı saat 04:00’de oylandı. Irak’ta hükümet ortağı Şii, Sünni ve Kürt partilerin hazırladığı yeni seçim maddesiyle, ‘çoklu seçim bölgesi’ sisteminden, ‘kapalı liste ve tek seçim bölgesi’ sistemine geri dönülüyor.
Irak Parlamentosu’ndan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Parlamenteri Şerwan Duberdani, Rûdaw’a oylama öncesi yaptığı açıklamada Kürtlerin maddede karşı oldukları unsurları şu sözlerle aktarmıştı: “Kerkük’teki göç eden ve orada yaşayan etnik kümeler, oy kullanma sürecinde 1957 yılındaki nüfus sayımındaki kütük kayıtlarının temel alınması konusunda ısrar ediyor. Kerkük’teki bileşenler olarak, Zab Ziyad nahiyesinin Araplara, Sergeran nahiyesinin ise Kerkük seçim bölgesine bağlanmasını kabul edeceğiz.”
KERKÜK’TE 1957 NÜFUS SAYIMI TEMEL ALINACAK
Parlamento, Kürtlerin ve Kerkük’teki bileşenlerin itiraz ettiği biçimde 1957 nüfus sayımının seçmen belirlemede temel alınmasını kabul etti. Irak Parlamentosu Lider Yardımcısı Şexawan Abdullah yaptığı açıklamada, “Irak Temsilciler meclisi ve vilayet meclislerinin seçim maddesine ait oylama saat 04:00 sona erdi. Yasa gereği seçim önündeki tüm mahzurlar kalktı ve 2003’ten sonra birinci kere yapılacak olan bir seçimde, 1957 nüfus sayımı, seçmen belirlemede temel alınacak. Ayrıyeten 1957’den sonra Kerkük’e bağlanan Sergeran tekrar kente dahil edilecek ve oy kullanma hakları olacak” sözlerini kullandı.
Şaxewan Abdullah, 1957’de Kerkük’ten taşınan, ikametgahları diğer kentte olan lakin 2003’ten evvel de Kerkük’te ikamet eden şahısların de Kerkük formları olması şartıyla oy kullanma hakkı olacağını söz etti. Abdullah, maddedeki değişikliğe nazaran ayrıyeten Kerkük’teki demografinin değiştirilmesi hedefiyle Araplaştırma siyaseti çerçevesinde kente getirilenlerin oy kullanma hakkı olmadığını kaydetti.
Şexawan Abdullah Kerkük’te etnik bileşenlerin kent idaresinde her birinin yüzde 32 oranında temsil edilmesinin kararlaştırıldığını bildirdi. Kerkük’te 2003’ten beri yalnızca bir defa Vilayet Meclis seçimleri gerçekleştirilebildi.
TARTIŞMA ÇIKTI, VEKİLLER SALONDAN ÇIKARILDI
Seçim yasa tasarısının oylamaya sunulduğu sırada, milletvekilleri ortasında tartışma çıktı. Iraklı bağımsız milletvekilleri hükümete ortak olan büyük Şii, Sünni ve Kürt partilerin desteklediği seçim yasa tasarısına karşı çıktı. Mecliste yasa tasarısını destekleyen ve buna karşı çıkan vekiller ortasında yaşanan tartışmalar arbedeye dönüştü.
Oturuma başkanlık eden Irak Parlamentosu Lideri Muhammed Halbusi, yaşananlar üzerine güvenlik ögelerini oturumun düzenlendiği salona çağırdı ve güvenlikçiler yasa tasarına karşı çıkan vekilleri salon dışına çıkardı.
Bazı küçük siyasi partiler ve bağımsız milletvekilleri, ‘iktidar partilerinin işine yarayacağı’ gerekçesiyle düzenlemeye karşı çıkmıştı. Siyasetten çekilen Şii dini ve siyasi başkan Mukteda Sadr ve Şiilerin en büyük merci Ayetullah Ali Sistani’nin de seçim yasasında eskiye dönüşe karşı çıktığı biliniyor.
Irak’ta ‘çoklu seçim bölgesi’ sistemi birinci defa 10 Ekim 2021’de yapılan seçimlerde uygulanmıştı. Bu sistemle bilhassa İran dayanaklı Şii partiler oy kaybına uğramıştı. Irak’ın başşehri ve güney vilayetlerinde bu seçim maddesine karşı protesto şovları düzenlenmişti. (DIŞ HABERLER)