Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Rusya Dışişleri Bakanı Sergev Lavrov ile telefon görüşmesi yaptı.
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran, Fidan ve Rus mevkidaşı Lavrov telefonda görüştü.
Görüşmede ikili ve bölgesel mevzular ele alındı.
BAKAN FİDAN’DAN RUSYA AÇIKLAMASI
Dışişleri Bakanlığında Ankara’daki basın temsilcileriyle bir araya gelen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, gündeme hakkındaki sorulara yanıt verdi.
Fidan, yaptığı toplantıda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna ve nükleer doktrine dair açıklamalarına ait, Putin’in global savaş sözünün Türkiye’nin daima uyardığı bir durum olduğunu hatırlatarak Ukrayna ve Gazze’yle savaşın derinleştiğine ve kutuplaşmanın arttığına dikkati çekmişti.
Fidan, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin asker göndererek savaşa faal taraf olduğuna işaret ederek ABD ve Avrupa’nın da silah göndererek savaşa açıktan taraf olduklarını anımsatmıştı.
NÜKLEER RİSK AÇIKLAMASI
Halihazırda ekonomik, siyasi ve sıcak savaş olarak devam eden topyekun bir uğraş olduğuna dikkati çeken Fidan, “Bunu sözün geniş manasıyla global savaş olarak nitelendirmek mümkün. Kıymetli olan bunun şiddetinin artmaması. Bu muhakkak yerlerde ekonomik ve siyasal savaşın, sıcak savaşa dönüşmemesini temin etmek. Artık her iki taraf da elini yükselterek bir gerçekliği ortaya koyuyor” diye konuşmuştu.
Fidan, Rusya-Ukrayna Savaşı’ndaki nükleer tehdide ait, “(ABD’de) Demokratların muhakkak hususlarda atmak istedikleri adımları, artık seçim baskısı olmadan attıkları kanaatindeyim. İşte Ukrayna konusunda, İsrail konusunda görüyoruz atılan adımları. Burada nükleer bir risk var mı? Açıkçası nükleer ismi konuşulmaya başladığı andan itibaren nükleer risk oluşur” değerlendirmesinde bulunmuştu.
“TÜRKİYE’YE GELMİŞ DEĞİL”
Türkiye ve Hamas ortasındaki bağa yönelik tezler hakkında konuşan Fidan, “Türkiye olarak biz bu dedikoduları yalanladık. Bakanlık Sözcülüğümüz, Hamas Siyasi Ofisinin Türkiye’ye taşınmadığını açıkladı. Dediğiniz söylentileri Katarlılar da yalanladı. Münasebetiyle şu anda dediğiniz tipten bir şey kelam konusu değil. Yani Hamas’ın Siyasi Ofisi Türkiye’ye gelmiş değil” dedi.
ABD’nin Hamas üzerinde baskı kurmak istediğini aktaran Fidan, bilhassa Demokratların barış mutabakatı ve rehineler konusunda uğraş gösterdiğini aktardı. Bakan Fidan, mevcut ateşkes kaidelerine ait Hamas’ın kabul ettiği kurallar olmadığı bilgisini paylaştı.
“TARİHİ BİR HADİSE”
Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) İsrail Başbakanı Binyamin Netahyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant için tutuklama kararı alması hakkında Fidan, “UCM’nin aldığı karar, tarihi bir hadise” dedi.
Fidan, kelam konusu sonucun daha erken çıkmasını istediğini aktararak, “Tutuklama kararının çıkmasında, milletlerarası seferberlik sonucunda insanlık vicdanının İsrail’in izlediği soykırıma karşı artık ortak bir hal alması ve ortak bir telaffuz etrafında birleşmesi de büyük rol oynadı” açıklaması yaptı.
Ateşkes olması, insani yardımların başlaması, iki devletli tahlil sağlanması noktasına geldiğine dikkat çeken Fidan, “İsrail her tavrıyla bunları istemediğini açıkça ortaya koyuyor. Apaçık soykırım işleyen İsrailli yöneticiler hakkında tutuklama kararı çıkarılmış olması elbette önemli” biçiminde konuştu.
“TEK BİR YOLU VAR”
Fidan, “Oradaki 2 milyon insanı açlıktan kurtarmanın artık tek bir yolu var; Gazze’ye besin götürmek için memleketler arası bir inisiyatif başlatılmalı. Çünkü diplomasinin tüm imkanları kullanılmış olmasına karşın Gazze’de 2 milyon insan tüm insanlığın gözü önünde taammüden aç bırakılarak mevte mahkum ediliyor. Birleşmiş Milletler bunu maalesef önleyemiyor. Bu durumda milletlerarası toplum öbür alternatifler düşünerek, bu drama bir deva bulmalı” dedi.
Bakan Fidan, sivil halkın açlığa mahkum edilmesine ait “insanlığın katlanamayacağı bir konu” olduğunu söyledi.
Bu hususta artık diplomasinin bütün imkanlarının kullanıldığını söyleyen Fidan, “Birleşmiş Milletlerde bunu önlemeye yönelik teşebbüsler daima ABD vetosuna takılıyor” dedi.
“RADİKAL KARAR”
Trump hakkında konuşan Fidan, “(Savaşlar) Benim Trump’tan aldığım izlenim, belirli mevzularda söylemi devam ettirip kritik hususları birinci başta biraz akışına bırakacağı istikametinde. Çok fazla radikal karar almayabilir” açıklaması yaptı.
Bakan Fidan, Türkiye’nin hem alanda terörle çaba faaliyetlerini hem de diplomasi masasında durumunu net savunmaya ve ileri teklifler getirmeye devam etmesi gerektiğini belirterek “Bölgede bizim kendi güvenliğimizi sağlamak için her türlü adımı atacağımızı, atmaya hazır olduğumuzu Amerika görüyor. Aşikâr bahislerde kendilerinden bir hal değişikliği beklediğimizi de görüyor. Hani muhakkak operasyonları farklı çeşitten yapıyorsak bunun sebebi beklentilerimizin karşılanmasına imkan sağlamaktır lakin topraktaki durum bizim daha farklı çeşitten bir operasyonu mecburî kılarsa o da Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip Erdoğan) da tabir etti, elbette gereği yapılır.” diye konuştu.
“ENGELLEYİCİ BİR ROL”
Fidan, ABD askerlerinin bölgede askeri operasyonlara katkı sağlamadığını ve “engelleyici bir rol” oynadığını belirterek “Özellikle İranlı milislere yönelik yapılacak her türlü bölgesel operasyonda Irak’taki ve Suriye’deki Amerikan askerleri adeta rehin olarak kullanılıyor. Amerika İran’ı yahut İranlı milisleri bir yerden vurduğu vakit, bölgedeki askerleri ataklara gaye oluyor. Bu da olağan daima bir tansiyon alanı oluşturuyor fakat dediğim üzere Demokratlar periyodunda, Amerikalılar Afganistan’da geri çekilmede yaşadıkları zorluğu, Suriye’de görmek istemediler. Artık Cumhuriyetçiler iktidarı devraldıklarında, bunu hayata geçirmeleri için olağan ki bir imkan olabilir. Benim değerlendirmem bu tarafta. Olumlu adım atılabilir.” sözlerini kullandı.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Lideri Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirme konusundaki adımlarının merakla beklendiğini söz etti. Fidan, Trump’ın kabinesine aday gösterdiği isimlerin “İsrail yanlısı” tavırlarının, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun genişleme maksatlarını destekleyeceği tarafında işaretler taşıdığını belirtti. Trump’ın “Ben savaşları bitirmeye geliyorum, yeni savaş çıkarmaya değil” halindeki açıklamalarının, bu kabine adaylarıyla çelişkili bir izlenim oluşturduğuna dikkat çeken Fidan, ABD’nin önceliğinin Rusya ve Çin’in yakınlaşmasını engellemek olduğunu aktardı.
SURİYE İLE İLİŞKİLER
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin her türlü senaryoya karşı hazırlıklı olmasının kıymetine dikkat çekerek, Suriye rejimiyle problemlerin diplomatik bir formatta ve daha yapan bir formda ele alınmasını tercih ettiklerini belirtti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu mevzuda ileri bir diplomatik teklif sunduğunu hatırlatan Fidan, “Suriye tarafı, bilhassa bu süreçte birtakım hususları değerlendirmeye hazır görünmüyor. Ben bunu lisana getirdiğimde, ‘Türkiye, Esed’in muhalefetle muahedesini ön şart olarak sunuyor’ diyenler oluyor. Hayır, bu bir ön şart değil. Fakat benim meselemi çözmenin yolu, pratikte bu çeşit bir yaklaşımı gerektiriyor.” tabirlerini kullandı.
TÜRKİYE- SURİYE ALAKASINDA IRAK ROLÜ
Irak’ın, Türkiye ile Suriye ortasındaki ilgilerde kolaylaştırıcı bir rol oynayıp oynamayacağı sorusuna karşılık veren Fidan, Irak’ın bu türlü bir niyeti olduğunu ve Türkiye’nin bu uğraşları memnuniyetle karşılayacağını tabir etti. Irak’ın mesken sahipliği yapması durumunda buna açık olduklarını da ekledi.
Suriye, Irak ve Türkiye’nin birbirine kara sonu olan ülkeler olduğuna dikkat çeken Fidan, bu üç ülkenin geçmişte olduğu üzere bir ortaya gelerek ağır sorunları yapısal bir biçimde ele alması gerektiğini iletti. Irak ile Suriye ortasındaki hudut güvenliğinin kıymetinden bahseden Fidan, “Terörle çaba, silah kaçakçılığını tedbire gibi konularda iş birliği büyük değer taşıyor. Bu çerçevede bir üçlü iş birliği düzeneğini destekliyoruz” sözlerini kullandı.