Birleşmiş Milletler, çocukları korumak ve ömür şartlarını düzgünleştirmek ismine 20 Kasım’ı “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak kutluyor. CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve 22 arkadaşı, çocuk işçiliğinin sebeplerinin tespiti, gerekli tedbirlerin alınması gayesiyle Meclis’te bir araştırma kurulu kurulması için TBMM Başkanlığı’na önerge verdi. Önergede, Türkiye’deki çocuk emekçi sayısının 2 milyonu bulduğu, son 9 yılda 571 çocuğun iş kazasında öldüğüne dikkat çekildi.
“2 MİLYON ÇOCUK PERSONEL VAR”
Önergenin münasebetinde, TÜİK’in yaptığı Çocuk İşgücü Araştırmasında, Türkiye’de 5-17 yaş kümesinde çalışan çocuk sayısını 720 bin halinde açıkladığı, Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) 2022’de yayınladığı rapora nazaran ise Türkiye’de en az 2 milyon çocuk emekçinin bulunduğu, bu sayının yaz aylarında 5 milyona yaklaştığı bilgisine yer verildi.
İSİG’in 2021 bilgilerine nazaran de çocukların yüzde 30,8’inin tarım, yüzde 23,7’sinin sanayi, yüzde 45,5’inin hizmet bölümünde çalışırken, geri kalan yüzbinlerce çocuğun sokakta, küçük ve orta ölçekli işletmelerde, ağır ve tehlikeli işlerde sömürüldüğü bilgisine yer verildi.
“ÇOCUKLUKLARINI YAŞAYAMIYORLAR”
Önergede, “Artan yoksulluk ve işsizlik nedeniyle aileleriyle birlikte göç etmek zorunda kalan çocuklar göç ettikleri kentlerde çocuk emekçi olarak çalışmak zorunda bırakılmaktadır. Kız çocukları da benzeri nedenlerle eğitim öğretimden uzaklaşarak erken evliliğe sürüklenmekte, kayıt dışı işgücü oluşturmaktadır.
Kız çocuklarının yaptıkları işlerin büyük çoğunluğu konutta yapılan fiyatsız konut işleri biçiminde karşımıza çıkmaktadır. Çocukların çocukluk devirlerini yaşayabilmelerini sağlamak, onları her türlü fizikî, duygusal, ekonomik ve cinsel istismardan korumak; anne, baba ve çocukların bakımıyla yükümlü olanların yanı sıra devlet ve toplumun ortak sorumluluğudur” denildi.
“İŞ CİNAYETİNE KURBAN GİDİYOR”
Türkiye’de çalıştırıldıkları işyerlerinde hayatını yitiren çocukların sayısında her yıl artış yaşandığına dikkat çekildi. Geçtiğimiz günlerde Hatay’ın Erzin ilçesinde çalıştığı narenciye fabrikasında paketleme makinesine kıyafetini kaptıran 14 yaşındaki çocuk personel Dicle Parıltı Selçuk’un hayatını kaybettiği hatırlatıldı.
“CEZALAR CAYDIRICI DEĞİL”
Son 9 yılda en az 571 çocuğu iş kazalarında can verdiğinin belirtildiği münasebette, İş Kanunu kapsamında 15 beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılmasının yasak olduğu, çocukları çalıştırma yasağına uymayan yahut gece işlerinde çalıştıranlar hakkında 4.173 TL idari para cezası uygulandığı, lakin her yıl yine kıymetlendirme oranında artırılan para cezasının enflasyonun altında kalarak caydırıcılığını yitirdiği kaydedildi.